Glutenli gıdalardan uzak durarak beslenmek, çölyak hastalığının kontrol altına alınmasında önemli rol oynuyor. Memorial Hizmet Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Hakan Ümit Ünal, “9 Mayıs Dünya Çölyakla Mücadele Günü” öncesinde, çölyak hastalığı ve yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.

Demir eksikliğinizi göz ardı etmeyin Çölyak, bazı gıdalarda bulunan glutene karşı vücudun gösterdiği immün reaksiyon sonucu ortaya çıkıyor. İnce bağırsağın üst kısmında bağırsağın iç yüzünü örten hücrelerde oluşan hasar nedeniyle besin emiliminde bozulma yaşanıyor. Belirtiler hastanın yaşı ve ince bağırsağın tutulum genişliğine göre farklılık gösterebiliyor. Sindirim sistemi şikayeti olmayan hastalarda tespit edilen demir eksikliğinin nedeninin, demir emilimini bozan çölyak hastalığı olabileceği akla getirilmelidir.

Yetişkinlerde çölyak belirtileri Çölyak hastalığı çocukluk yaşlarında ortaya çıkabileceği gibi ilerleyen yaşlarda da kendini gösterebiliyor. Özellikle 2 yaşından küçük çocuklarda ishal ve büyüme geriliği ile belirti veriyor çölyak. Yetişkinlerde ise; karın bölgesinde öne doğru şişkinlik, yaşa göre kilo azlığı, kas zayıflığı, kansızlık, kemik erimesi, halsizlik, gaz şikayetleri ve dışkıda anormallik, ağız içinde oluşan aftlar, eklem, kemik ve kas ağrıları, sinirlilik ve karanlıkta görme bozukluğu çölyak hastalığının başlıca belirtiler arasında. Hastalığın çok hafif seyir göstermesi ve belirtilerin farklı rahatsızlıklarla karıştırılması, teşhisin gecikmesine ve ileri yaşlarda tanı konulmasına neden olabiliyor.

Hastalığın tanısı nasıl konuluyor? Çölyak hastalığından şüphelenilen hastanın endoskopik incelemesinde onikiparmak bağırsağı normal görünse bile, biyopsi ile incelenmesi gerekiyor. Alınan biyopsi örneklerinin patolojik incelemesinde, çölyak hastalığına bağlı tipik değişikliklerin görülmesi, tanı için gerekli ve önemli. Bununla birlikte hastaların yüzde 40’ında karaciğer enzimlerinde yükseklik saptanabiliyor.