Sinir krizinin yaşı olmaz!

Uzman Psikolog, Çocuk ve Ergen Terapisti Gamze Eser çocuklarda görmeye alışık olduğumuz sinir krizlerinin nedenleri ve bu tür durumlarda yaklaşım biçimimizin nasıl olması gerektiği konularındaki görüşlerini açıkladı.

Sinir krizinin yaşı olmaz!

Markette, sokakta, parkta, evde çocukların kendilerini yerden yere attığı, bağırıp çağırdığı, yakınlarını yumrukladığı durumlara sıkça tanık oluyorum. Ebeveynler çaresizce çocuğun sakinleşmesini beklerken bir yandan da başkalarına ve kendilerine zarar vermemeleri için çabalıyorlar.

Tanık olduğum durum bir sonuç aslında. Çocuğun krize girmesinin nedenleri üzerinde durursak sonucu anlayabilir, belki de engelleyebiliriz.

Çocuklar sürekli bir gelişim halindedirler. Meraklarını gidermek, öğrenmek, deneyimlemek için doğal bir güdüyle dünyaya gelirler. Yeryüzü onların oyun alanıdır. Kuralları olmayan, deneyimleyerek, gözlemleyerek oynadıkları bir oyundur yaşam.

Aile ile başlayıp çevre ile genişleyen alanda kurallar belirmeye başlar zamanla. Oyunun tadı kaçar ama çocuk sonunda kabullenir kuralların varlığını. Delmeye çalışır, kendi kurallarını koymaya, oyunu yönetmeye çalışır ama hep engellenir.

Dış dünya ile tanışmadan önce her dediği yapılan, istekleri koşulsuzca yerine getirilen çocuk sosyalleştikçe bocalar, ebeveyninin yüzündeki tedirgin artar. Dur, yapma, etme, koşma, vurma, kırma sözcükleri çoğalmaya, ceza kavramı belirginleşmeye başlar.

3 - 4 yaşına kadar çocuklar kurallara uyma konusunda aile içinde edindiklerini yansıtırlar. Aşırı korumacı ailelerde büyüyen ve hata yapma şansı bulamayan, önündeki engeller kaldırıldığı, düştüğünde hemen kaldırıldığı için ebeveynine bağımlı olan çocuklar isteklerinin yerine getirilmemesine bir anlam veremezler. Sinir krizine girme nedenleri daha önce tatmadıkları engellenme durumudur.

Otoriter ailelerde yetişen çocuklarsa kurallara uyma konusunda ısrarcıdır. Çevrelerindeki bireylerin yaptıkları hatalara müsamaha göstermez, cezalandırılmalarını isterler. İstekleri gerçekleşmeyince isyanlarını sinir krizine girerek gösterirler.

Demokratik aileler kural koyarken nedenlerini de izah ettikleri, koydukları kurallara kendileri de uyduğu, ceza kavramının yerine sonuçları değerlendirme sürecini işlettikleri için çocuklarınınkrize girme olasılığı çok düşük oluyor.

Normlar toplumsal yaşamın olmazsa olmazları. Çocuklar kuralsız bir yaşamı kaldıramazlar. Onların istediği alışık oldukları düzenin devam etmesidir.

Çocuklarınızı yetiştirirken aşırı korumacı ve otoriter aile yapısını benimsediyseniz sinir krizleri ile karşılaşmaya hazır olun. Ya da demokratik aile biçimini benimseyin ve sağlıklı bireyler yetiştirmenin keyfini çıkarın.

Yorumlar