Kış depresyonu neden olur?
Kış depresyonuna tam olarak neyin sebep olduğuyla ilgili net bir bulguya henüz erişilmiş değil ancak ortaya çıkmasında rol oynayan birkaç temel unsurdan söz etmek mümkün:
Güneş ışığının duygulara etkisi
Güneş ışığı göze temas ettiğinde, beynin hipotalamus isimli bir bölgesi harekete geçer. Bu bölge, uyku, iştah, cinsel dürtü, vücut ısısı, duygu durumu gibi alanlardan sorumludur. Gün ışığının yetersiz olduğu durumlarda bu alanlardaki faaliyetler yavaşlar ve hatta tamamen durur. Kış aylarında güneş ışınlarını oldukça az alan kuzey bölgelerinde depresyonun çok daha yaygın olarak görülmesi de bunu destekler niteliktedir.
93
Düşük serotonin düzeyi
Mevsimsel depresyonda rol oynayan pek çok kimyasaldan biri serotonindir. Serotonin, iştah ve enerji kullanımı gibi bedensel işlevlerin düzenlenmesinin yanı sıra kişinin kendini iyi hissetmesinde, olumlu duyguların ortaya çıkmasında da önemli bir rol oynar. Depresyon hastalarında serotonin düzeyinin bilhassa da kış aylarında daha düşük seviyede olduğu görülmüştür.
94
Yüksek melatonin düzeyi
Hava karardığında beynimiz melatonin hormonu salgılıyor ve bu da uykuya dalmamızı sağlıyor.Hava yeniden aydınlandığında ise melatonin salgısı keslince biz de uyanıyoruz. Araştırma bulguları, kış depresyonu yaşayan kişilerde melatonin seviyesinin yüksek olduğuna işaret ediyor. Öte yandan, ışık tedavisiyle melatonin düzeyi azalsa da depresyon şikayetleri tamamen ortadan kalkmayabiliyor. Dolayısıyla melatonin düzeyinin depresyondaki bazı şikayetlerde rol oynadığı ancak birincil sebebi olmadığı söylenebilir.
Diğer nedenler
Diğer depresyon türlerinde olduğu gibi kış depresyonun da arkasında bazen sevilen birinin kaybı gibi travmatik bir olay yer alabilir. Ciddi bedensel rahatsızlıklar, ilaç veya beslenme düzenindeki değişim, alkol-madde kullanımı gibi unsurlar da kış depresyonunun ortaya çıkmasında etkili olmaktadır.
95
Kış depresyonu tedavisi
Kış depresyonun tedavisi mümkün. Belirtiler hayatı zorlaştırmaya başladığı noktada mutlaka bir uzmana başvurmak gerekir. Tedavi için üç temel yöntemden yararlanılıyor. Bunların biri, ışık terapisi. Bu tedavi yönteminde, rahatsızlığın güneş ışığındaki azalmadan kaynaklanması görüşü doğrultusunda hastalar gün ışığına yakın bir parlaklığı olan odalarda her sabah 30 dakika geçirir. Yapılan araştırmalar, bu yöntemin oldukça etkili olduğunu gösteriyor. İkinci bir yöntem olan ilaç tedavisi, ışık tedavisinin yerine veya onu destekleyici olarak kullanılabilir. Bu tedavi yönteminde, ağırlıklı olarak antidepresan ilaçlardan faydalanılıyor. Üçüncü yöntem ise psikoterapidir. Psikoterapi, depresyonun uzantısı olan olumsuz düşünce ve davranışlara müdahale etmek amacıyla kullanılıyor.
96
Bu site deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK ve GDPR uyarınca çerez(cookie) kullanmaktadır. Bu konu hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.