Kış mevsiminin insan psikolojisine etkisi Pek çok kişi, kış aylarında kendini daha mutsuz, gergin, yorgun ve hüzünlü hissettiğinden söz eder. Sabahları dinlenememiş uyanmak, gün içinde yorgun hissetmek, iştahla birlikte karbonhidratlı ve şekerli besin tüketiminin artması, odaklanmada güçlükler, unutkanlık, dikkatsizlik, çalışmanın zorlaşması, cinsel isteğin azalması… Bu şikayetler kış aylarında artıyor. Her birey, bu şikayetleri birkaç günlük sürelerle, dönüşümlü olarak yaşayabilir. Bunun doğal bir durum olması yanında eğer bu şikayetler, devamlı bir arada görülüyorsa depresyon işaretçisi olabilir.

Kış depresyonu neden olur? Kış depresyonuna tam olarak neyin sebep olduğuyla ilgili net bir bulguya henüz erişilmiş değil ancak ortaya çıkmasında rol oynayan birkaç temel unsurdan söz etmek mümkün: Güneş ışığının duygulara etkisi Güneş ışığı göze temas ettiğinde, beynin hipotalamus isimli bir bölgesi harekete geçer. Bu bölge, uyku, iştah, cinsel dürtü, vücut ısısı, duygu durumu gibi alanlardan sorumludur. Gün ışığının yetersiz olduğu durumlarda bu alanlardaki faaliyetler yavaşlar ve hatta tamamen durur. Kış aylarında güneş ışınlarını oldukça az alan kuzey bölgelerinde depresyonun çok daha yaygın olarak görülmesi de bunu destekler niteliktedir.

Düşük serotonin düzeyi Mevsimsel depresyonda rol oynayan pek çok kimyasaldan biri serotonindir. Serotonin, iştah ve enerji kullanımı gibi bedensel işlevlerin düzenlenmesinin yanı sıra kişinin kendini iyi hissetmesinde, olumlu duyguların ortaya çıkmasında da önemli bir rol oynar. Depresyon hastalarında serotonin düzeyinin bilhassa da kış aylarında daha düşük seviyede olduğu görülmüştür.

Yüksek melatonin düzeyi Hava karardığında beynimiz melatonin hormonu salgılıyor ve bu da uykuya dalmamızı sağlıyor.Hava yeniden aydınlandığında ise melatonin salgısı keslince biz de uyanıyoruz. Araştırma bulguları, kış depresyonu yaşayan kişilerde melatonin seviyesinin yüksek olduğuna işaret ediyor. Öte yandan, ışık tedavisiyle melatonin düzeyi azalsa da depresyon şikayetleri tamamen ortadan kalkmayabiliyor. Dolayısıyla melatonin düzeyinin depresyondaki bazı şikayetlerde rol oynadığı ancak birincil sebebi olmadığı söylenebilir. Diğer nedenler Diğer depresyon türlerinde olduğu gibi kış depresyonun da arkasında bazen sevilen birinin kaybı gibi travmatik bir olay yer alabilir. Ciddi bedensel rahatsızlıklar, ilaç veya beslenme düzenindeki değişim, alkol-madde kullanımı gibi unsurlar da kış depresyonunun ortaya çıkmasında etkili olmaktadır.