Kış depresyonunun şaşırtıcı nedenleri!

Depresyon dünyada 350 milyondan fazla kişide görülüyor ve bazen yılın sadece belli dönemlerinde ortaya çıkabiliyor. ‘Mevsimsel Duygulanım Bozukluğu’ olan ‘kış depresyonu’ da bu anlamda en sık rastlanan mevsimsel depresyon tipi.

Kış mevsiminin insan psikolojisine etkisi Pek çok kişi, kış aylarında kendini daha mutsuz, gergin, yorgun ve hüzünlü hissettiğinden söz eder. Sabahları dinlenememiş uyanmak, gün içinde yorgun hissetmek, iştahla birlikte karbonhidratlı ve şekerli besin tüketiminin artması, odaklanmada güçlükler, unutkanlık, dikkatsizlik, çalışmanın zorlaşması, cinsel isteğin azalması… Bu şikayetler kış aylarında artıyor. Her birey, bu şikayetleri birkaç günlük sürelerle, dönüşümlü olarak yaşayabilir. Bunun doğal bir durum olması yanında eğer bu şikayetler, devamlı bir arada görülüyorsa depresyon işaretçisi olabilir.

Kış depresyonu neden olur? Kış depresyonuna tam olarak neyin sebep olduğuyla ilgili net bir bulguya henüz erişilmiş değil ancak ortaya çıkmasında rol oynayan birkaç temel unsurdan söz etmek mümkün: Güneş ışığının duygulara etkisi Güneş ışığı göze temas ettiğinde, beynin hipotalamus isimli bir bölgesi harekete geçer. Bu bölge, uyku, iştah, cinsel dürtü, vücut ısısı, duygu durumu gibi alanlardan sorumludur. Gün ışığının yetersiz olduğu durumlarda bu alanlardaki faaliyetler yavaşlar ve hatta tamamen durur. Kış aylarında güneş ışınlarını oldukça az alan kuzey bölgelerinde depresyonun çok daha yaygın olarak görülmesi de bunu destekler niteliktedir.

Düşük serotonin düzeyi Mevsimsel depresyonda rol oynayan pek çok kimyasaldan biri serotonindir. Serotonin, iştah ve enerji kullanımı gibi bedensel işlevlerin düzenlenmesinin yanı sıra kişinin kendini iyi hissetmesinde, olumlu duyguların ortaya çıkmasında da önemli bir rol oynar. Depresyon hastalarında serotonin düzeyinin bilhassa da kış aylarında daha düşük seviyede olduğu görülmüştür.