Koronavirüs salgınının hayatımıza girmesiyle hastalığın tedavisinde yeni yöntemler de beraberinde geldi. Plazma tedavisi de koronavirüsten hastaları kurtarmak için kullanılan etkili yöntemlerden. Koronadan kurtulup iyileşenlerden diğer hastaları iyileştirmek için kanlarından immün plazmaları alınarak uygulanan plazma tedavisi koronavirüs hastalarına umut oluyor. Peki plazma nedir? immün plazma tedavisi nasıl olur? Merak ettiğiniz tüm bilgiler haberimizde!
Plazma nedir?
Plazma B hücreleri ya da plazmositler; organizmanın sıvısal dirençliliğinde çok önemli rol oynayan, antikorları salgılayan immün sistem hücreleri plazma hücreleri olarak tanımlanıyor.
Bunlar poligonal, oval veya yuvarlak şekilli, 10-20 mikron büyüklüğünde, koyu bazofilik sitoplazmalı hücrelerdir. Çekirdekleri küreseldir, çekirdekteki kromatin dağılımı tipiktir. Merkezden çevreye doğru yayılan kalın ökromatin bölge plazmosite özgü çekirdek görünümünü kazandırır.
Çekirdeğin yanında büyük bir golgi kompleksi bulunur. Sitoplazmanın geri kalanı granüllü endoplazmik retikulum ile kaplıdır. Bu durum sitoplazmaya bazofilik özellik kazandırır.
Doğuştan çok fazla veya çok az sayıda olabilirler. Hiperglobulinemia, kişilerin dokularında fazla sayıda plazma hücresi ve kanlarında yoğun antikor bulunmasına; agammaglobulinemia, kişilerin antijene karşı hiç antikor üretememesi, yani plazma hücrelerinin vücutta hiç bulunmamasına denir.
İmmün plazma tedavisi nedir?
Covid-19 tanısı konulan, tedavi sürecinin ardından iyileşen hastalardan Türk Kızılay tarafından toplanan kan plazmasının kritik durumda olan hastalarda kullanılması yoluyla gerçekleştirilen tedavidir.
Plazma tedavisi coronadan kurtulup da iyileşenlerden diğer hastaları iyileştirmek için kanlarından immün plazmaları alınmasıyla uygulanır. Hastalığı atlatmış kişilerin kanında oluşan antikorların Corona ile mücadele eden kişilerin tedavisine yardımcı olması umut ediliyor. Covid-19’u atlatmış kişilerin bağışıklık sistemi koronavirüse saldıracak antikorlar geliştiriyor, gelişen antikorlar kanın "plazma" adı verilen sıvısında yer ediniyor.
Kan bağışı nasıl yapılır?
Uygun bağışçı adayı tıpkı kan bağışında olduğu gibi form doldurur ve muayene edilir. Bağışçıdan kan alınarak laboratuvar testleri uygulanır. Test sonuçları uygun olan bağışçı adaylarından aferez edilen yöntemle kan bağışçısının kanında bulunan ve hastanın ihtiyacı olan kan bileşenleri alınır. 45-60 dakika süren bir işlemdir.
Plazma bağışını kimler yapabilir?
- COVID-19 virüs enfeksiyonuna yakalanmış ve sonrasında iyileşmiş bireyler.
- Bağışçı adayının COVID-19 enfeksiyonu tanısı aldığına dair laboratuvar test sonucu olanlar.
- 18-60 yaş arası (19 yaşından gün almış, 61 yaşından gün almamış ve arası) bağışçılar.
- Erkek ya da gebe kalmamış, düşük yapmamış, kürtaj olmamış kadın bağışçılar.
- Daha önce kan transfüzyonu yapılmamış bağışçılar.
- Hastanede yatarak tedavi gördüyse en az 24 saat ara ile yapılmış 2 nazofarenks sürüntü örneğinin moleküler test sonuçları negatif olanlar.
- Klinik olarak iyileşmesinin üzerinden en az 14 gün geçmiş olanlar.
COVID-19 tanısı almış ancak tedavisini evde karantina altında tamamlayan, klinik olarak iyileşmelerinin üzerinden en az 28 gün geçmiş ve bağış öncesinde nazofarenks sürüntü örneğinden çalışılmış SARS-CoV-2 moleküler test sonucu negatif olan kişiler.