Gottman’lar, evliliklerde yaşanabilecek problem ve çatışmaların her evliliği yıkmadığını söylüyor. Eşlerin tartışmalar sırasında yaşadığı öfke, kızgınlık, kırgınlık gibi duyguların aslında evliliği bitiren etkenler olmadığını öne sürüyor Dr. Gottman. Araştırmalarda, tartışma sırasında eşlerin birbirine karşı takındığı 4 tutumun, evliliğin bitmesine yol açtığı görülmüş. Gottman, bu 4 tutuma “Mahşerin 4 Atlısı” adını veriyor. İşte mutlu bir evlilik için çiftlerin uzak durması gereken 4 tutum:

Sürekli savunma pozisyonunda olma Sürekli savunma pozisyonunda olmak, karşı tarafa kulaklarını tıkamak anlamına geliyor. Ayrılığı getiren bu davranışta çiftlerden biri karşı tarafı anlamaya çalışmadan, sürekli kendisini savunmaya çalışıyor. Savunma pozisyonunda olan kişilerin davranışı özetle şöyledir: Her davranışa bahane bulur, kendi davranışlarını sürekli rasyonelleştirir, karşı taraf fikrini söylediğinde “sen bunu daha çok yapıyorsun” deyip eleştiriyi karşısındakine çevirir ve karşı tarafı dinlemeden kendi fikrini söyler.

Yıkıcı eleştiri Eleştiri, yapılış şekline bağlı olarak kişiler ve ilişkiler üzerinde yapıcı ya da yıkıcı etkileri olabilen bir davranış. Yıkıcı eleştiriler, çiftlerin birbirlerinin davranışlarından çok, karakter ve kişilik özelliklerini eleştirmeleridir. Sürekli hata bulma ve yargılama davranışıdır. Bu tür eleştirilere maruz kalmak kişide kendinde bir sorun olduğunu düşündürüyor. Bu durumda da ilişkiden kendisini kurtarmanın yollarını arıyor. Yıkıcı eleştirilere uğrayan kişi, kendisini takdir edilmediği ortamlardan uzaklaştırıp, takdir göreceği ortamlarda olma ihtiyacı hisseder. Kendilerini ilişkinin içinde ya da hayatinin diğer alanlarında işe yaramaz hisseder.

En olumsuz tutum aşağılama Bir ilişkide aşağılama söz konusuysa ilişkinin kurtarılması oldukça zorlaşıyor. Çiftler arasında yaşanabilecek en olumsuz ve yıkıcı tutum aşağılama. Bu tutum çiftin arasında saygının olmadığını gösteriyor ve ilişkinin temelini zayıflatıyor. Aşağılama kişinin direk kimliğine zarar veriyor. Çiftlerden birinin diğerini aşağılamasında verilen mesaj, ‘sen sadece ilişkimizde kötü değilsin, sen tek başına ve bir insan olarak da kötüsün.’ Böyle bir durumda özgüvene verilen zararın etkisi, çiftler ayrılsa bile yıllarca sürebilir.