Nefes darlığı, öksürük, balgam varsa dikkat!

Sinsi bir tehlike olarak tanımlanan KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), en sık rastlanan ölüm nedenleri arasında 4. sırada yer almaktadır. Genellikle 40 yaşın üzerindeki her 5 kişiden birinde görülen KOAH, oldukça yaygın ve tehlikeli bir rahatsızlıktır. 

5 milyon KOAH hastası var

Ülkemizde bugün yaklaşık 5 milyon kişinin KOAH hastası olduğu tahmin edilmektedir. Bu sayı dünya genelinde neredeyse 600 milyona ulaşmaktadır. Hasta sayısının bu kadar fazla olmasına rağmen istatistiklere göre her 10 KOAH hastasından 9’u hastalığından haberdar değildir.

Sigara içen kişilerde görülme riski 30 kat fazla

Kişilerin nefes darlığı, öksürük, balgam gibi yakınmaları varsa, mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurulması gerekmektedir. Her hastalıkta olduğu gibi KOAH’ta da erken tanı hayat kurtarmaktadır. KOAH, kronik bronşit ve amfizem gibi iki hastalığı ifade etmektedir. KOAH, yaşam kalitesini bozan, işgücü kaybına neden olan ve kişiyi zaman içinde kendi bakımını bile gerçekleştiremeyecek hale getiren bir hastalıktır. KOAH'ın oluşumunda en önemli risk faktörleri arasında tütün kullanımı, evlerde kullanılan odun, tezek, kök benzeri yakıtlardan çıkan duman gibi ev içi hava kirliliği, çeşitli gaz ve tozlara çevresel veya mesleki maruziyet yer almaktadır.

KOAH’ın başlıca nedenlerinden biri sigaradır. Sigaranın yanı sıra pipo ve puro kullanımı da KOAH’a yol açmaktadır. Sigara içen kişilerde, içmeyenlere göre KOAH riski 30 kat kadar artmaktadır. Sigaraya erken yaşta başlanması ve uzun süre çok miktarda içilmesi, KOAH’ın daha ağır seyretmesine neden olur. Sigara, eroin ve kokain gibi bağımlılık yapıcı bir madde olduğundan, bağımlılık nedeniyle kişi sigarayı bırakmada zorluk çekebilir. Kişi, kendi sigarayı bırakamıyorsa, tıbbi tedavi için sigara polikliniklerine başvurabilir.

Öksürük ihmale gelmez

KOAH, tanısı ihmal edilen bir hastalıktır. Ancak KOAH hastalığında erken tanı ve müdahale, hastalığın gidişini durdurabilir ya da yavaşlatabilir. Tanıda öncelikle hastanın şikayetleri değerlendirilmekte ve solunum fonksiyon testleri ile akciğer grafisi gibi tetkiklerden yararlanılmaktadır. Başlıca belirtileri, öksürük, daha çok sabahları balgam çıkarma ve özellikle eforla gelen nefes darlığıdır. Kendilerinde KOAH olduğunun farkında olmayan kişilerin basit bir solunum testi yaptırması ile KOAH hastalığında erken tanı sağlanabilmektedir.

KOAH tanısında gecikilmesinin en önemli sebebi, sigara içenlerin öksürüğü ve balgamı “normal” kabul etmeleridir. Oysa ki “Normal öksürük” ya da “normal balgam” yoktur. KOAH’lı kişiler, öksürük ve balgamı çoğunlukla o kadar kanıksamışlardır ki, yakınmaları iyice artana kadar doktora başvurmayı düşünmezler. Oysa KOAH’a erken tanı konup zamanında sigara bırakılırsa, yıllık akciğer fonksiyon kaybı azalmaktadır.