Mideye yerleşip bulantı, kusma, ishal, baş ağrısı, eklem ve kas ağrısı belirtileriyle ortaya çıkan, mide, ince ve kalın bağırsaklarda bir iltihaplı hastalık olan gastroenterite sebebiyet veriyor. Doç. Dr. Turan Uçkun, nörovirüsler hakkında merak edilenleri anlattı.
“Mide gribi de denen bu hastalıkta, belirtiler virüsün alımından 24 - 48 saat sonra ortaya çıkar ve genellikle 1 - 2 gün devam eder. Hastalık süresinde, hastaların kendilerini oldukça halsiz hissetmelerine ve sürekli kusmalarına rağmen, etken genelde çok ciddi sonuçlara yol açmaz. Kısa süre içinde etkisini kaybeden virüs, kalıcı hasar bırakmaz. Ancak hastalar, su içemedikleri için susuz kalarak hastane bakımına gereksinim duyabilirler. Bu genellikle küçük çocuklarda, yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde görülür.
Hastalık süresinde hastalar kendilerini oldukça halsiz hissetmelerine ve sürekli kusmalarına rağmen, nörovirüs genelde çok ciddi sonuçlara yol açmamaktadır.
Nörovirüsler nasıl bulaşıyor?
Nöroviruslar, enfekte insanların gaita (dışkı) ya da kusmuklarında bulunur. Yayılmaları da bu bulaşların kontamine ettiği şehir sularıyla, yiyecek ya da içeceklerle, kontamine (bulaşlı) yüzey ya da objelere dokunup, elleri ağza sürerek, hastalık belirtileri gösteren kişilerle direkt temas ederek (örneğin; hastalıklı kişilerin bakımını yaparak, yiyeceklerini paylaşarak ya da aynı kaptan yiyerek, hasta kişinin çatal kaşığını kullanarak) olur.
Bazı yiyecekler bir restorana veya markete ulaştırılmadan önce nörovirüsle kontamine olabilir. Birçok salgına, kontamine sularda yetişen kabuklu deniz hayvanlarının tüketimi de neden olabilir. Salatalar ve donmuş meyveler gibi, diğer ürünler de kaynakta kontamine olabilirler. Virüs, insan vücudu dışında çoğalamaz.
İnsanlarda, hastalık başladıktan hemen sonra ve iyileştikten 3 gün sonrasına kadar bulaştırıcı etkisi devam eder. Bazı kişiler 2 haftaya kadar taşıyıcı olabilir.
Nörovirüstan nasıl korunmalı?
Bir insan hayatı boyunca birçok kez nörovirusle enfekte olabilir (grip hastalığında olduğu gibi). Bunun nedeni; nöroviruslerin birçok tiplerinin olması ve virüsün herhangi bir tipiyle enfekte olmanın, daha sonra başka bir tipiyle enfekte olmayı önlememesidir.
Hastalığın aşısı olmadığı için, enfeksiyondan korunmanın yolları, hijyen ve temizlik kurallarını önemsemek ve bu kurallara uymaktır:
- Özellikle tuvalet sonrası, bebek bezi değiştirdikten sonra, yemek hazırlamadan ve yemeden önce eller iyice yıkanmalı.
- Meyve ve sebzeler pişmeden yenecekse, iyice yıkanmalı.
- Kirli yüzeyler, kapı kolları, mobilyalar temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli.
- Hastalık geçirildikten sonra virüs bulaşmış, çarşaf, giyecek, örtü gibi çamaşırlar yüksek ısıda su ve sabunla hemen yıkanmalı.
- Şehir sularında sorun varsa kaynatılıp soğutulduktan sonra kullanılmalı.
- Enfeksiyonu olan kişiler, hastalıkları sırasında yemek hazırlamamalı.
Nörovirüsele oluşan hastalığa karşı herhangi özel bir ilaç bulunmuyor. Hastalık süresinde bol sıvı alınması önerilir. Sıvı kaybını, ağızdan alarak karşılamayanlara, damardan sıvı verilmelidir.”