Menenjit belirtileri Menenjit, beyin ve omuriliği çevreleyen zarların iltihaplanması olarak tanımlanan bir hastalık. Baş ağrısı, yüksek ateş, boyun tutulması, ense sertliği gibi yaygın belirtileri bulunan menenjitte mide bulantısı ve kusma da görülebiliyor. Parlak ışığa bakmaktan kaçınma, zihin bulanıklığı, havale, soğuk el ve ayaklar, titreme, hızlı soluk alıp verme, eklem ve kas ağrıları görülüyor. Bunun yanı sıra, 2 yaşından küçük çocuklarda az yemek yeme, inleme şeklinde ya da çok tiz ağlama, soluk ve lekeli bir görünüm, kafada bulunan bıngıldağın aşırı gergin ve şiş olması, kaskatı olma gibi belirtilerle de menenjit anlaşılabiliyor. Bunlardan birkaçına rastlandığı durumda vakit kaybetmeden doktora başvurmak gerekiyor. Nörolojik belirtiler varsa da ölüm veya kalıcı hasar riski yükseliyor.

Nasıl bulaşıyor? Menenjit hastalığında en yüksek risk grubunu 6-12 ay arasındaki bebekler oluşturuyor. Bu hastalık yüzde 25 ila 55 oranları arasında ölümle de sonuçlanabiliyor. Kalıcı hasar bırakma ihtimali yüksek olan menenjit, havadan damlacık yoluyla bulaşıyor. Bu hastalık, çocukluk çağının en korkulan enfeksiyon hastalıklarının başında geliyor. Çünkü bu yaşlarda, bağışıklık sistemi yeterli gelişemiyor. Ayrıca çocukluk çağının özelliklerinden biri olan kan ile beyin bariyerindeki anatomik zayıflık da hastalığa yakalanma riskini artırıyor. İşte bu özellikler, bulaştıktan sonra menenjitin vücuda hızlıca yayılmasını sağlıyor. Üstelik beyin fonksiyonlarını etkileyerek hasar da bırakabiliyor.

Menenjitin tedavisi mümkün mü? Erken tanı ve tedavi menenjit hastalığında hayat kurtarıcı bir rol oynuyor. Tekrarlama ihtimali olan menenjitte, verilen antibiyotiğe direnç gelişebiliyor. Havale nöbetlerinin yanı sıra özellikle yenidoğan döneminde hastalığa yakalananlarda kaslarda sekel şekilde (hastalıktan sonra yerleşip kalan işlev veya doku bozukluğu) sertlik kalabiliyor. İşitme kaybı, yüz felci, şuur kaybı, büyüme ve gelişmede gecikme veya güçsüzlük, öğrenmede güçsüzlük görülebiliyor. Belirtiler görüldükten sonra kesin tanı; ‘lomber ponksiyon’ adı verilen bir işlemle beyin omurilik sıvısından numune alıp bakteriyolojik antijen, hücre, kimyasal analiz ve kültür etkeni izole edilerek konuluyor. Kişinin yaşı ve etken olabilecek nedenin çeşidine göre antibiyotik tedavisi seçilirken, süresi 7-21 gün arasında değişiyor.

Kalıcı hasar bırakabiliyor! Erken tanı konarak uygun antibiyotik tedavisi alan çocuklarda menenjit hasar bırakmadan iyileşiyor ancak; geç tanılı, yanlış veya yetersiz tedavi alan hastalarda, sağırlık, davranış bozukluğu, konsantrasyon bozukluğu, koordinasyon bozukluğu, yorgunluk, hareket kısıtlılığı gibi engeller görülebiliyor. Bazı şikayetler zamanla düzelse de bazıları kalıcı hasar bırakabiliyor. Menenjit kişinin yaşamını kısıtlıyor ve aktivitelerini değiştirebiliyor. Çocuklarda menenjitten sonra hiperaktivite sendromu, öğrenme problemleri görülebiliyor. Erişkinlikte sosyal yaşamı ve iş yaşantısını etkileyen problemlerle karşılaşılabiliyor. Anti-sosyal kişilik bozuklukları ve beceri gerektiren işlerde yetersizliğe de rastlanabiliyor. Çocuklarda bu yönde kalıcı hasarlar yaşanmaması için erken teşhis büyük önem taşıyor.