Ancak sarayda padişahın yiyeceği yemekler genel mutfakta değil, ‘kuşhane’ adı verilen mutfaklarda hazırlanırdı. Padişaha giden yemekler tablalarla taşınırdı. Özellikle II. Abdulhamit döneminde, yemekler tablalara konulduktan sonra örtülerle örtülürdü. Su ve şerbet gibi sürahilerin ağızları mühürlenirdi. Yemeklerin sunumu ise padişahın sofra hizmetinden sorumlu olan çaşnigirbaşı tarafından yapılırdı.

Padişah sofrasındaki tabaklar som altındandı ve sofranın örtüleri de altın sırmalıydı. Yemek takımları, kilercibaşının sorumluluğu altındaydı. Padişah sofrasında, içine ilaç ya da zehir karıştırılabileceği için tuz bulunmazdı; meze türü soğuk giriş yemekleri de yoktu.

Yemek başlamadan önce sofraya oturacaklar ellerini yıkardı. Bunun için hizmetkârlar ellerini yıkamaları için ibrik ve leğen getirirdi. Osmanlı sofra adabında bütün aile üyelerinin aynı anda sofrada bulunması şarttı. Yemek sırasında sofradan kalkan bir kişi olursa onun gelmesi beklenirdi. Yine sofrada bir kişi su içtiğinde, bitene kadar kimse yemeğe dokunmazdı.

Ekonomik durumu iyi olmayan aileler yemek tercihlerinde daha çok tahıllardan oluşan yiyecekleri seçerlerdi. Durumu iyi olan aileler ise sofraya getirdikleri yemeklerin yanında taslarda hoşaf suyu, şerbet veya tabaklarda tatlı ikram ederlerdi. Osmanlı'da tüm yırtıcı memelilerin ve sürüngenlerin eti haramdı. Osmalı saray mutfağında deniz ürünleri sıklıkla yer alırdı.