Zayıflama psikolojine nasıl girilir?

Yemek yemek, kilo vermek, almak, açlık-tokluk hissi hem fizyolojik, hem de oldukça psikolojik bir süreçtir. Her ne kadar kilomuzu belirleyen genetik, kimyasal ve biyolojik faktörler olsa da işin psikolojik ve çevresel etkenleri en az fizyolojik kısmı kadar hatta bazen fizyolojiden daha da önemli.

Yemek yemek aynı zamanda yemekle ve bedenimizle kurulan bir ilişki. Yemek yerken çoğu zaman işin içinde açlık-tokluk hissinin haricinde arka planda yeme davranışını etkileyen fakat farkında olmadığımız duygular ve düşünceler de var. Özellikle de yukarıda bahsettiğimiz kısır döngüyü yaşayan biriysek.

Örneğin; diyette olduğu için kendini birçok yiyecekten mahrum bırakan, bir süre gayet iyi giderken kendini tutamayıp bir dilim pasta yiyen kişinin zihninin arka planında çoğunlukla şu duygu ve düşünceler geçer: 

Duygu: Suçluluk, başarısızlık, kendine kızma, hayal kırıklığı, kontrolü kaybetme hissi, bazen ümitsizlik...

Düşünce: 'Yine kendimi tutamadım; çok iradesizim', Hep bunu yapıyorum, kesin yine kilo veremeyeceğim', Ben başarısızın tekiyim '. Ya hep, ya hiç düşünce tarzı; 'Pasta yedim diyetim mahfoldu gibi...

Sonuç: Motivasyon kaybı ve kişi kendini yeniden toplayana kadar mutsuzluk, stres ve bu sebeple daha çok yeme. 

KİLO VERME NEDENİNİZİ YAZIN

Karar verdik, nereden başlayacağımızı ve hangi diyeti uygulayacağımızı biliyoruz. İlk olarak yapmamız gereken şey, kendimize şu soruları sormaktır; neden kilo vermek istiyorum? Kilo verirsem hayatımda neler değişecek? Kilo verdiğim zaman hayatımda ne gibi güzellikler olacak? Hiç üşenmeden oturup bir kağıda bu soruların yanıtlarını yazmanızda çok fayda var. Çünkü yarın, öbür gün motivasyonunuz düştüğünde bu yazılanlar size yol gösterecek, sizi motive edecek.

Hatta bunlara şöyle bir format hazırlayabiliriz; evin belli köşelerine asabileceğimiz küçük küçük kartlar oluşturabiliriz. Bunlar belirli motivasyon cümleleri olabilir. Kilo verince şu elbiseyi giyeceğim. Kilo verince şu sağlık sorunundan kurtulacağım. Şeklinde cümleler, örnekler faydalı olabilir. İlk hedefimiz, ileriki dönemde bize yardımcı olacak bu motivasyon ifadelerini, motto cümlelerini bulmaktır.

MUCİZE DİYET ARAMAYIN

Bir diğer dikkat etmemiz gereken şey ise, kendimize uygun diyeti seçebilmektir. Benim burada sizlere bir notumuz var,  internet sayfasını açtığınızda arama çubuğuna “kilo verme” yazın karşınıza yüz binlerce sonuç çıktığını göreceksiniz. Bunların birçoğunda şöyle ifadeler geçer sıklıkla; “mucize diyet, mucize çözüm, bir haftada 10 kilo verdiren diyet” ya da abartalım biraz “yüzde yüz sonuç” yazanlar bile var. Sağlığın başka bir alanında çalışan, bir psikolog olan ben şunu gördüm; ne zaman ki bir yerde “yüzde yüz, mucize” gibi kelimeler geçiyorsa, hemen sırtınızı dönün ve oradan kaçarak uzaklaşın. Gördüğümüz kadarıyla genelde bize mucize vaat eden, yüzde yüz sonuç vaat eden diyetlerden çok ciddi sonuçlar alınamıyor. O yüzden de ilk başta buna benzer çok kısa sürede çok ciddi olumlu sonuçlar alınabilecek diyetlerden özellikle kaçınmak gerekiyor.