Çocukları yalancıya dönüştüren ebeveyn davranışı!

Baskıcı, otoriter tutum sergileyen anne-babalar, çoğunlukla anlayışsız, hoşgörüsüz ve katı bir tutum içindedirler. "Zor yoluyla denetleme" ya da "Sevgiyi esirgeyerek denetleme" ile çocuğun davranışları kontrol edilir. Çocuğa pek çok kural koyarlar, fakat bu kuralların ve yapılmadığı takdirde cezanın nedenlerini açık bir şekilde belirtmezler. Aynı şekilde çocuğa çoğu davranışından sonra, istenen davranışını pekiştirmek için maddi ödüller verebilirler. Verilen mesaj; gerçek sevgi olmayan bir ilgidir. Bu, çocuğun kendine olan güvenini ortadan kaldıran, onun kişiliğini hiçe sayan bir tutumdur. Çocuktan itaat beklerler. Belirli kalıplar içinde, adeta küçük bir yetişkin yapma çabasıyla yetiştirmeye çalışırlar.

Otoriter bir aile ortamında yetişen çocuklar ise genellikle; anne-babanın kurallarını yerine getirme çabasına odaklı olduklarından kendilerini ifade edemezler, özgüvenleri hemen hemen yok gibidir. Stresli ve tedirgindirler. Sessiz, çekingen, başkalarının etkisinde kolayca kalabilen çocuklar olabileceği gibi sürekli eleştirildikleri için de aşağılık duygusu geliştirebilirler. Bu aşağılık duygusu içindeki çocuklarda, saldırgan davranışlar ortaya çıkabilir. Belki de en kötü sonucu, çocuk ile anne babanın arasındaki iletişimin azalması ve ilişkinin kopma noktasına gelmesidir. Ancak bu davranış biçiminin yol açtığı bir başka sonuç daha bulunuyor.

Kanada’da McGill Üniversitesi bilim insanlarının yaptıkları araştırma sonucuna göre, katı kurallar uygulayan ebeveynler çocuklarını bir yalancıya dönüştürebiliyor. Bu araştırmaya çocukların sosyal-bilişsel gelişimleri üzerine çalışan ve bu alanda oldukça tanınmış bir bilim insanı Dr. Victoria Talwar liderlik etti. Sonuçlara göre, çocuklarına olan davranışları, koydukları kurallar, verdikleri cezalar açısından katı olan ebeveynlerin bu otoriter davranışları, çocuklarını yalancıya dönüştürüyor olabilir. Bir başka deyişle herhangi bir kabahat ve istek için kaçınılmaz ceza ve yasak atmosferi yaratmak, çocukların bu ceza ve yasaklardan sıyrılmak için yalan söylemesine sebep oluyor.

Bilim insanları yaptıkları araştırma kapsamında, efektif genç yalancıları belirlemek için tasarlanmış ‘’Röntgencilik Oyunu’’ adını verdikleri bir test geliştirdiler. Bu testi, birisi oldukça katı kurallara ve diğeri de daha esnek kurallara sahip iki okuldaki öğrencilere uyguladılar. Öğrencilerden, bu test kapsamında arkalarındaki gürültü yapan nesneyi bakmadan tahmin etmelerini istediler. Bu tahmin oyunundaki önemli nokta ise çıkardığı sesten ne olduğu tahmin edilecek nesnelerin sonuncusunun doğal sesinden çok daha farklı bir ses çıkartıyor olması. Yani test uygulanan bireyin ilk nesneleri tahmin etmesi kolay iken son nesneyi tahmin etmesi için göz ucuyla bakması gerekiyor. Örneğin eğer son nesne basketbol topu ise ve bu toptan çıkan ses kumbara sesi ise bu nesnenin ne olduğunu tahmin eden çocuğun göz ucuyla nesnenin ne olduğuna baktığı çıkarımı kolaylıkla yapılabilir.