Şişmanlığın artması Diyabet Mellitus'un gelişiminde en önemli etkendir. Sıklığı bu kadar ürkütücü bir şekilde artmakta olan bu hastalıkla yine kadınlar için çok önemli bir sorun olan meme hastalıkları arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Amerikan Hastanesi Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü'nden Dr. Sinan Tanyolaç, kanser ve diyabet ilişkisi konusunda merak edilen sorular hakkında bilgi veriyor.
Diyabetli kadınlarda meme kanserine daha mı sık rastlanıyor?
Meme kanseri kadınlarda en yaygın olarak rastlanan kanserdir. Meme kanseri ile diyabet arasındaki ilişki uzun zamandır bilim adamlarının ilgisini çekmektedir.
Son yapılan bir meta-analizde menapoz dönemindeki şeker hastalarında meme kanser riskinin %16 daha fazla olduğu saptanmıştır. Başka bir çalışma ise 30 yaş üstü kadınlarda şeker hastalığı olanların %51 daha fazla meme kanserine yakalandığını göstermiştir.
Bunun yanında, diyabeti olan kadınlar meme kanserine yakalandıklarında diyabeti olmayan kadınlara göre yaşam süreleri daha kısa olmaktadır. Özellikle, kan şekeri regülasyonu kötü olan kanser hastalarında ölüm oranları %50 daha fazla olmaktadır.
Şekerli gıdalar kanseri besler mi?
Toplumda 'şekerli gıdalar kanseri besler' inanışı çok yaygındır. Bunun gerçeği yansıttığını söylemek doğru değildir. Karbonhidratlı besinlerin vücutta kullanılması için insüline ihtiyaç duyulur. İnsülinin kan şekerini düşürücü etkisinin yanı sıra, hücrelerin büyümesi ve gelişimi üzerinde de rolu vardır. Yani insülin büyüten bir hormondur. İnsülin direncinin olduğu kanser hastalarında bu büyütme ve geliştirme etkisi kanserin gelişiminde rol oynamaktadır. Meme dokusu insüline karşı çok hassas bir doku olduğu için şeker hastalarında risk artmıştır.
İnsülin tedavisi meme kanserini tetikliyor mu?
Geçtiğimiz yıllarda yapılan bir meta-analiz sonucu bir tür analog, insülini kullanan kadınlarda meme kanserine yakalanma oranının yüksek olduğu saptanmış ve insülin ile kombine edilmiş diğer insülin tedavilerini kullanan kadınlarda bu oranın yüksek olmadığı gösterilmiş.
Geniş çaplı çalışmalar sonucunda insülin tedavisinin meme kanseri riskini arttırmadığı sonucuna varılmıştır. Ailesinde meme kanseri öyküsü olan kadınlarda bu tür insülini kullanırken dikkat etmek gerekmektedir.
Diyabet hastalığının ilk aşamasında yaygın olarak kullanılan metformin molekülünün kanser gelişimini önlediği gösterilmiştir. Bu ilacın büyüme yollarını baskılaması nedeniyle koruyucu etkisinin olduğu düşünülmektedir.
Diyabetik mastopati
İlk defa 1984 yılında insüline bağımlı diyabeti olan genç bir kadında bu olguya rastlanmıştır. Ele gelen sert bir kitle varlığı bu lezyonun sıklıkla kanser ile karıştırılmasına neden olmaktadır. Vücudun bağışıklık sisteminin gelişmesine katkıda bulunduğu bu lezyon bazen ağrılı olabilmektedir. Tanısı için biyopsi yapılması gerekmektedir.
Sonuç olarak meme hastalıkları diyabetik hastalarda daha sık görülmektedir. Rutin kontrollerin yapılması hastalıkların erken tanı ve tedavisinde büyük önem taşımaktadır.