Mükemmelliyetçi ilişkilerin sonuçları!

Üsküdar Üniversitesi Feneryolu Polikliniğinden Uzman Klinik Psikolog Zehra Erol, mükemmeliyetçi kişiliklerde ilişkinin aşırı eleştiri ve çatışma kısır döngüsüne girdiğine dikkat çekiyor. Bir süre sonra çiftler arasında uzaklaşma, paylaşımların azalması ve ilişkiden tatmin olamama durumlarının belirdiğini ifade eden Erol, bu durumda ortaya çıkan stresin kişileri depresyona sürükleyebildiğine vurgu yapıyor.

Uzman Klinik Psikolog Zehra Erol, mükemmeliyetçi kişilerin aşırı talepkar olduklarını söylüyor ve ekliyor.  

“Aşırı talepkar oluyorlar!

Mükemmeliyetçiliğe ilişkili beklentilerimizi de doğal karşılayıp savunucu davrandığımız da olmaktadır. Mükemmeliyetçiliğin ilişkilere yansımasına baktığımızda; bireyin eşinden veya kendinden gerçekçi olmayan şekilde aşırı talepkar olma eğiliminde olması göstergelerden biridir. Bu talepler gerçekleştiğinde kişi kendini değerli hisseder. Olmadığında ise yetersiz, değersiz ve suçlu hisseder. Beklenen performansı görmediğinde özgüven kaybına da neden olur. Kişinin talebi kendisine göre yüksek olmasa bile karşısındakinin bireysel özelliklerine, yeteneklerine göre aşırı ise bu noktada mükemmeliyetçilikten bahsedebiliriz.

Örneğin; Eşinin yıllarca anne ve babası tarafından korunduğu sorunu olduğunda ebeveynlerinin devreye girip problemi çözdüğünü kendi başına karar almakta zorlandığını bilen bir eşin evlendikten sonra eşinin kendi başına ailesine danışmadan birden karar almasını beklemesi yüksek bir beklenti ve mükemmeliyetçi bir yaklaşımdır.

Sağlıklı birliktelikte çatışma yaşanmalı ama ne sıklıkta?

Çatışma ve bu duyguların zaman zaman yaşanması ilişkilerde sağlıklı bir birliktelikte doğaldır. Ancak sıklığı arttığında samimiyet ve yakınlık zarar görür. İlişki aşırı eleştiri ve çatışma kısırdöngüsüne girdiğinde bunu kırmakta oldukça zordur. Bir süre sonra çiftler arasında uzaklaşma, paylaşımların azalması ve ilişkiden tatmin olamama başlar. Sonucunda da mükemmeliyetçi davranışlar stresi oluşturup, olumsuza odaklanmayı arttırdığı için depresyon açısından risk faktörü oluşturur. Bu durumla başa çıkmak tabii ki mümkündür. Kişinin yaşamını zorlaştıran bireysel özelliklerinin farkına varması ve bunların yaşamına etkisini görmesi önemlidir.

Başa çıkmak mümkün ama nasıl?

•       Karşınızdakinin sevdiğiniz yönleri kadar zorlayıcı yanları da olabileceğini kabullenmek. Bu özelliklerle birlikte nasıl iletişim kurabileceğinizi ve ilişkinizi sürdürebileceğinizi anlamak.
•      Sabır duygunuzu geliştirmek.
•      İlişkilerdeki sorunları çözmek için çabalayıp sonuç alamadığınız da dünyanın sonu gelmiş gibi hissedebilirsiniz. Değişimlerden sadece kendinizi sorumlu tutmamak. Karşınızdakinin sınırlarının farkına varmak.
•     Başarısızlık ve hatalara toleranslı olmayı geliştirmek. İnsanları eksikleri ile kabul edin. Bu noktada her güzelin bir kusuru vardır deseniz de, kusurları düzeltmeden rahat edemiyorsanız kabullenmekte zorlandığınızın göstergesidir.
•    Karşınızdakinden beklentilerinize odaklanırken kendi tepkilerinizi, limitleri neden katı ve ulaşılmaz tuttuğunuzu anlamanızda fayda vardır.
•    Karşınızdaki kişinin de sizin gibi kusursuzluk için çabalamasını beklememek.
•    Kendiniz ve karşınızdaki kişinin yargılanmaması için aşırı çaba harcamamak.
•    Mükemmeliyetçiliğinizin size sağladığı yarar ve zararları gözden geçirin.
•    Kusursuzluğa neden ihtiyacınız var anlamaya çalışın.
•    Kendiniz ve karşınızdaki kişi için uygun hedefler belirleyin.”