Birçok insan farkında olmadan dişlerini gıcırdatır ya da sıkar. Bu konuyu Diş Hekimi Ayhan Sarı’ya danıştık: “Ara sıra olan diş gıcırdatma, tıbbi adıyla “bruksizm” genellikle büyük zararlara yol açmaz. Ancak diş gıcırdatma sürekli bir şekilde yapıldığında dişler zarar görür ve birçok ağız sağlığı problemini de beraberinde getirir.
Peki, neden dişlerimizi gıcırdatırız?
Diş gıcırdatma stresten ve anksiyeteden kaynaklanabilse de, genellikle uyku sırasında gerçekleşir ve çoğunlukla diş kaybı ya da eğri dişlerden kaynaklanır.
Dişlerimizi gıcırdattığınız nasıl anlarız?
Diş gıcırdatma genellikle uyku sırasında gerçekleşir. Bu yüzden kişiler dişlerini gıcırdattığından haberdar olmaz. Ve çoğu zaman uyurken dişlerini gıcırdattıklarını buna şahit olan yakınlarından öğrenirler.
Eğer dişlerinizi gıcırdattığınızdan şüphe ediyorsanız diş doktoruna muayene olmalısınız. Çenenizi ve dişlerinizi bruksizm belirtilerine karşı inceleyebilir. Çene hassasiyeti ve dişlerinizdeki anormallikleri tespit edebilir.

Diş gıcırdatma neden zararlıdır?

Bazı durumlarda kronik diş gıcırdatma, dişlerin kırılmasına, sallanmasına veya dökülmesine neden olabilir. Kronik gıcırdatma dişlerin köklerine kadar zarar verebilir. Bu vakalar olduğunda köprü, kaplama, kök kanal, yerleştirme, kısmi protez ve hatta tam protez tedavilerine ihtiyaç duyulabilir.
Şiddetli diş gıcırdatma yalnızca diş kaybıyla sonuçlanmaz; aynı zamanda çenenizi etkileyebilir, saç dökülmesiyle sonuçlanabilir, TMD/TMJ gibi diş eklemi bozuklarına neden olabilir. Hatta kötüleşmesine yol açabilir ve yüzünüzün görünümünün değişmesine neden olabilir.

Diş gıcırdatmayı bırakmak için ne yapabiliriz?

Diş gıcırdatma tedavisinde, ilk olarak oklüzal splintler kullanılır. Bunun için önce hastanın ağzından ölçüler alınır. Bunlar boksörlerin kullandığı çene apareylerine benzer. Splintler bireyden bireye değişir. Her bireyin kendine uygun olarak yapılır.

İkincisi, artrosentez uygulamasıdır. Kişinin oklüzal splint ile sorunun çözülemediği ve eklemde aşırı harabiyetin olduğu durumlarda artrozsentez uygulanır. Fakat bunun için öncelikle durumun teşhis edilmesi gerekir.

Eğer dişlerinizi gıcırdatmanıza neden olan faktör stres ise, stresi azaltmak için bir uzmana yönlendirilebilirsiniz. Stres rehberliğinin dışında egzersiz programına başlamak, bir fizik tedavi uzmanına görünmek veya kas rahatlatıcı kullanmak da fayda sağlayacaktır.

Diş gıcırdatmayı durdurmak için ayrıca:

Kola, çikolata ve kahve gibi kafein içeren yiyecek ve içeceklerden uzak durmalısınız.

Alkolden uzak durmalısınız. Çünkü diş gıcırdatma alkol tüketiminden sonra yoğunlaşma eğilimi gösterir.

Yiyecek dışında sakız, kalem vs. gibi hiçbir şeyi ağzınızda çiğnememeye özen göstermelisiniz. Sakız çiğnemek çene kaslarınızın daha fazla çalışmasına neden olduğu için dişlerinizi gıcırdatma ihtimalini artırır.
Kendinizi dişlerinizi sıkmayacağınız veya gıcırdatmayacağınız konusunda telkin edin. Eğer gün içinde sıktığınızı veya gıcırdattığınızı fark ederseniz dilinizi dişlerinizin arasına sokun. Bu uygulama çene kaslarınızın rahatlamasını sağlar.

Diş Hekimi Dr. Ayhan Sarı