Çocuklarda görülen farklı öksürük tipleri ve işaret ettiği hastalıklar!
Kuru öksürük, balgamlı öksürük, kurup öksürüğü, hırıltılı öksürük, psikojenik öksürük ve boğmaca öksürüğü olarak farklılık gösteren öksürük tiplerini ve yapılması gerekenleri Liv Hospital Çocuk Alerji ve Astım Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akçay anlattı.
Öksürük çocuğun uyku düzenini bozarak hayat kalitesini etkileyebilir. Liv Hospital Çocuk Alerji ve Astım Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akçay öksürük tiplerine dikkat çekiyor. “Özellikle bir aydan uzun süren öksürükte astım, alerjik rinit, reflü ve diğer nedenler açısından incelenmelidir. Öksürük, öksürüğün karekteristik özelliklerine göre ve öksürüğün süresine göre farklı tiplere ayrılır. Çocuğunuzun öksürüğü 2-3 haftadan daha uzun sürüyorsa, gün geçtikçe artıyorsa, kanlı balgam görülmüşse dikkat!. Bu gibi durumlarda mutlaka bir doktora başvurun!” diyor.
Kuru öksürük
Balgamın olmadığı daha çok irritasyona bağlı olan öksürük tipidir.
Sıklıkla soğuk algınlığı nedeniyle görülür. Boğazdaki enfeksiyon
nedeni ile irritasyona bağlı öksürük görülür.
Bademcik iltihabı, laranjit, sinüzit gibi üst solunum yollarında enfeksiyon kuru öksürüğe neden olabilir.
Alerji nedeniyle olan öksürükler genelde kuru öksürük şeklindedir. Alerjik astımda kuru öksürük görülür. Ev tozuna bağlı, sigaraya bağlı irritasyona bağlı kuru öksürük görülebilir. Alerjik astım dışında oyuncağın bir parçası veya kuruyemişin akciğerlere kaçmasına bağlı kuru öksürük görülebilir.
Reflüye bağlı, bazı tansiyon düşürücü ilaçlara bağlı öksürük de kuru öksürüğe neden olabilir. Mevsim değişikliklerinde de görülebilir.
Balgamlı öksürük
Genellikle akciğerdeki enfeksiyon nedeniyle olan öksürüklerde
görülür. Öksürükle beraber balgam vardır. En önemli nedeni
akciğerdeki enfeksiyondur.
Zatüre bakterilere, virüslere, mantarlara bağlı olabilir. Hava yollarında sıvı veya mukus nedeniyle olur. Özellikle yüksek ateş varsa akla zatüre gelmelidir.
Verem hastalığı da balgamlı öksürük yapan bir durumdur.
Soğuk algınlığına bağlı zaman zaman balgamlı öksürük görülür. Özellikle sabah kalkınca oluyorsa ve 1-2 aydan daha uzun öksürük oluyorsa akciğerlerin bronşlarında harabiyet sonrası gelişen bronşektazi nedeniyle olabilir. Özellikle büyüme gelişme geriliği varsa, bebeklikten itibaren balgamlı öksürük oluyorsa akla kistik fibrosis akla gelmelidir.
Kurup öksürüğü
Trakea ve larinkste viral enfeksiyon sonrası bu bölgede ödem
gelişmesi sonucu aniden havlama şeklinde öksürük olur. Kurup
hastalığında görülen bu öksürüğe kurup öksürüğü denir. Nefes
borusunun girişinde gelişen ödem nefes borusunu daralttığı için
nefes almada güçlük ve sesli nefes alma görülür. Bu hastalığın
tipik öksürük şekli havlama şeklinde öksürük görülmesidir.
Boğmaca öksürüğü
Boğmaca mikrobu tarafında oluşan bir öksürüktür. Gribal enfeksiyon
gibi başlayan öksürük 1-2 hafta içinde boğulmalar şeklinde olmaya
başlar. Öksürük krizleri sonrasında derin nefes alma olur. Öksürük
sırasında kusmalar olabilir. 2-3 ay kadar süren bir öksürük olur.
Hafifi ateş ve burun akıntısı da genelde birlikte olur.
Hırıltılı öksürük
Astım veya bronşiolit gibi hastalıklar sırasında akciğerde
bronşların daralmasına bağlı hırıltı ile birlikte öksürük vardır.
Islak çalma şeklinde akciğerlerden ses gelebilir.
Psikojenik öksürük
Fiziksel nedenlerle açıklanamayan öksürüktür. Genellikle gribal
enfeksiyon sonrası devam eder. Öksürük şekli genelde tekrarlayıcı
kuru öksürük şeklindedir ve farklı bir seste öksürük olur. Uykuda
olmaz ve uyandığında öksürük olur.
Ne zaman doktora gitmek gerekir?
- 2-3 haftadan daha uzun sürüyorsa
- Gün geçtikçe artıyorsa
- Çocuğun günlük aktivitelerini etkiliyorsa
- Kanlı balgam görülmüşse
- 3 aydan küçük bir çocukta öksürük gelişmişse
- Öksürükle birlikte morarma oluyorsa
- Öksürük peş peşe ve boğulur tarzda oluyorsa ve arkadan kusma
görülüyorsa boğmaca açısından değerlendirmek için
- 1 yaş altında sık kusmalarla birlikte öksürük varsa reflü
açısından değerlendirmek için bir doktor tarafından incelenmesi
gerekir.