Hangi boğaz ağrıları risk taşıyor?
Boğaz ağrısının, birçok rahatsızlığın belirtisi olarak ortaya çıktığını belirten Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Gökhan Güvener boğaz ağrısı ile ilgili önemli noktaların altını çiziyor.
Boğazda yanma ve hassasiyet olarak da ifade edilen ve yutkunmakla şiddetlenen bu şikayetin en sık sebebi enfeksiyonlardır.
Hangi hastalıklar
boğaz ağrısı yapar?
Enfeksiyonlar çoğunlukla virüs kökenlidir. (Soğuk algınlığı, grip
ve enfeksiyoz mononükleoz virüsleri gibi) Yine kızamık, suçiçeği
gibi virüs hastalıklarının da döküntülerin yanısıra, boğaz ağrısı
yapabilecekleri unutulmamalıdır.
Daha nadir olarak bakteri kökenli enfeksiyonlar boğaz ağrısına yol
açarlar. Bunların arasında da özellikle bademcik iltihaplarında
streptokoklar öne çıkar. Ayrıca aşılamayla büyük oranda sıklığı
azalmış olan difteri ve boğmaca bakterileri de sebepler arasında
sayılabilir.
Virüs
enfeksiyonlarının tedavisi var mıdır?
Virüs enfeksiyonlarının spesifik bir tedavisi yoktur ve
antibiyotiklerden etkilenmezler. Bu durumda tedavi semptomların
giderilmesine yöneliktir. Dinlenme, bol sıvı alımı, ağrı kesiciler;
burun tıkanıklığı, geniz akıntısı gibi ek bulgular varsa buna
yönelik tedaviler kullanılabilir. Virüs kökenli enfeksiyonların
olağan seyrinde, bağışıklık sisteminin etkisiyle bulgularda
hafifleme ve yaklaşık bir haftalık sürede tam düzelme beklenir.
Bakteriyel boğaz enfeksiyonları daha nadir görülmelerine rağmen
daha ağır seyreden, özellikle çocuklarda komplikasyon
oluşturabilecek durumlardır. Bu durumda yine destekleyici tedavinin
yanı sıra uygun antibiyotikler de tedavide yer almalıdır.
Bakteri ve virüs kökenli enfeksiyonları ayırmada kesin kriterler
olmamakla birlikte, antibiyotik kullanımına karar verirken bu
ayrımı yapabilmek önemlidir.
- Bakteriyel enfeksiyonlarda boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü çok daha
şiddetli ve uzun sürelidir.
- Genel durum daha belirgin olarak bozulmuştur, ateş genellikle
38.3 derecenin üzerinde ve dirençlidir.
- Boğazdaki muayene bulguları (kızarıklık, mukoza düzensizliği,
farenks bantlarında şişlik gibi) daha belirgindir. Eğer bademcikler
tutulduysa şişmenin yanı sıra üzerlerinde beyaz iltihabi döküntüler
görülebilir. Boyun lenf bezlerinde ağrılı büyümeler
görülebilir.
- Bakteriyel boğaz ağrılarında; hapşırık, öksürük, burun akıntısı
gibi diğer bulgular daha siliktir veya hiç yoktur.
- Doktorun uygulayacağı çeşitli kan tetkikleri, hızlı streptokok
testi ve boğaz kültürü gibi testler de antibiyotik kararı vermede
yardımcı olur.
Boğaz ağrısının daha nadir görülmekle birlikte enfeksiyon dışı
sebepleri de olabilir. Alerjiler, sağlıklı burun solunumu olmaması
ve ağızdan nefes almaya bağlı boğaz kuruluğu, kirli havaya ve
sigaraya maruz kalmanın yol açtığı kronik tahriş, aşırı bağırma ve
sesin kötü kullanımına bağlı gırtlak ve adale ağrıları, reflüye
bağlı ağrılar ve bazı tümörler bu sebepler arasında
sayılabilir.
Genel olarak bir-iki haftadan uzun süren boğaz ağrılarında, olası
diğer sebeplerin saptanması için doktor muayenesi
önerilmektedir.