Vegan beslenme nedir nasıl yapılır zararı var mıdır?

Vegan beslenmenin zararı var mıdır? Vegan beslenmek için neler yemek gerekir? Vegan beslenenler et yemiyor mu? gibi soruların cevaplarının yer aldığı içeriğimizde uzmanlar vegan beslenenlerin B12 vitamin takviyesi alması gerektiği konusunda uyardı.

SADECE BİTKİSEL ÜRÜNLER YİYORLAR

Vejetaryenlik ve vegan diyetler sağlık, hayvanları koruma ve ekolojik nedenlerden dolayı ülkemizde de giderek daha popüler hale gelmeye başladı. Kısa dönemlik uygulanabilecek bir diyetten çok bir yaşam tarzını ve kültürünü ifade eden Vejetaryenlik, hayvansal kaynaklı gıdaların sınırlı miktarda veya hiç tüketilmediği, bunların yerine bitkisel kaynaklı besinlerin tüketildiği bir beslenme şekli. Veganlık ise sadece bitkisel besinleri tüketen kişiler için yapılan bir tanımlama. Peki, Vejetaryenliğin sağlığımız üzerindeki etkileri neler? Vegan beslenmede nelere dikkat etmeliyiz? Doktortakvimi.com doktorlarından Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Gizem Gök, konuyla ilgili merak edilenlere açıklık getiriyor.

PLANLI VE DÜZENLİ OLMAK GEREKİYOR

Çeşitli beslenme şekilleri bulunan vejetaryenlikte her grup için ihtiyaç duyulan besin ögeleri farklılık gösterebiliyor. Vejetaryenler için dengeli beslenme problemleri genellikle protein, kalsiyum, demir, çinko, B12 vitamini, D vitamini ve yağ asitleri gibi besin ögelerinin dengeli ve yeterli alınıp alınmadığı konusunda görülürken, Doktortakvimi.com doktorlarından Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Gizem Gök’e göre bu beslenme grupları içinde özellikle vegan diyet en riskli olanı. Diyetisyen Gök vegan beslenmenin ancak planlı ve özenli bir beslenme programıyla sürdürülebilir hale getirilebileceğine dikkat çekiyor. 

OLUMLU ETKİLERİ

Lif açısından zengin bir diyet olduğundan sindirim sistemi sağlığını da olumlu etkiler. Antioksidan yönünden zengindir. Sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenme düzeni olduğu için vitamin ve mineral alımı yüksek düzeyde sağlanır.
Doymuş yağ ve kolesterol alımı olmadığı için kalp sağlığını korur.
Böbrek ve safra taşı oluşma riski daha azdır. Kilo vermeye yardımcı olur.
Bazı kanser türlerine karşı koruyucudur. İnsülin direncini azaltır.

OLUMSUZ ETKİLETİ

B12 eksikliğine bağlı olarak; pernisiyöz anemi, büyüme geriliği, depresyon ve hafıza problemleri yaşanabilir. Yetersiz protein alımına bağlı olarak aminoasitlerde eksiklik görülebilir ve kas kayıpları yaşanabilir. Tahıl grubu besinlerde, baklagillerde ve diğer bitkisel ürünlerde yüksek oranda bulunan fitik asit; kalsiyum, magnezyum, demir ve çinko emilimini engelleyebilir. Uzun vadede bu minerallerin düşmesine bağlı olarak kas kemik ağrıları, kansızlık gözlenebilir. Yapılan son çalışmalar, bu tip beslenenlerde alerjilerin de 2 kat daha fazla görüldüğünü ortaya çıkarmıştır.

VEGAN BESLENMEK SAĞLIKLI BESLENMEK DEMEK DEĞİLDİR

Hazır paketlenmiş vegan ürünlere ‘’vegan beslenme eşittir sağlıklı yaşam’’ mantığı ile yaklaşılmaması gerektiğini vurgulayan Gök, özellikle içeriklerin incelenmesi gerektiğini belirterek fazla işlenmiş, sağlıksız yağ asitleri ve aşırı karbonhidrat eklenmiş ürünleri tercih etmemenizi tavsiye ediyor.

Dikkat edilmesi gerekenler:

Süt ürünleri vejetaryen ve vejetaryen olmayanlar için doğal kalsiyum kaynağıdır. Veganlar takviye edilmiş soya formülleri, kalsiyumca zengin yeşil yapraklı sebzeler, soya sütü, soya yoğurdu ve çeşitli kalsiyum takviyelerini tüketebilirler.
Mutlaka B12 takviyesi yapılmalıdır. Yapılan bir çalışmada veganlarda %52, vejetaryenlerde ve hem hayvansal hem bitkisel kaynaklarla beslenenlerde %7 oranında B12 vitamin eksikliği görülmüştür.
Soya sütü, kahvaltılık tahıllar, süt ve süt ürünleri, yumurta, B12 ile takviye edilmiş gıdalar vejetaryenler için B12 kaynağı olarak kullanılabilmektedir. Özellikle hamile, emziren veganlar ve onların bebekleri için B12 vitamini takviyesi önerilmektedir.
Esansiyel amino asitlerin ihtiyacının karşılanması için, aynı öğün içinde tahıl, kabuklu yiyecekler ve tohumlar veya pirinç, mercimek gibi kuru baklagillerin birlikte alımı protein ihtiyacını desteklemektedir.